Genesis 41

Iosep i tata pala ure ra ririvon kai Parao

1Ma ba i ga da a ura kilala i ga taun ia, Parao i ga ririvon; ma i ga dari: i ga tur pire ra tava alir. 2Ma gire, lavurua na bo na bulumakau, a umana monomonoina, dia ga tut rikai ta ra tava alir, ma dia ga iaian ta ra titiparar. 3Ma gire, ta ra lavurua na bulumakau dia ga tut rikai ta ra tava alir, dia ga bilak ma dia ga palaur, ma dia ga tur pire ra umana bulumakau dia ga tut rikai lua, ta ra papar a tava alir. 4Ma ra lavurua na bulumakau dia ga bilak ma dia ga palaur dia ga en pa ra lavurua na bulumakau i ga kat ma i ga tubu ra paka i diat.

5Io, Parao i ga tavangun. Ma i ga va mat mulai, ma i ga ririvon mulai; ma gire, lavurua na tur a kon dia ga vana rikai ma a kopono ko ra livua i diat, dia ga tubu ma dia ga vakak. 6Ma gire, ta ra lavurua na tur a kon dia ga vana rikai namur ta diat, dia ga palavever ma ra vuvu na taubar i ga rang diat. 7Ma ra lavurua na tur a kon dia ga palavever dia ga konom pa ra lavurua na tur a kon dia ga tubu ma dia ga mamat. Ma Parao i ga tavangun, ma gire, a ririvon ika. 8Ma ta ra malana i ga purpuruan ra tulungeana; ma i ga vartuluai upi ra umana tena papait aro Aigipto, ma ra umana tena kabinana tana bula; ma Parao i ga ve tar kana ririvon ta diat; ma pa i ga tale ta tikai upi na pala tar ia tai Parao.

9Io, a lualua ta diat dia ga balaure ra tava na nimomo i ga biti tai Parao dari: Gori iau nuk pa kaugu bilak na mangamangana; 10Parao i ga kankan ure kana umana tultul, ma i ga vue varuk iau ta ra pal na banubat kai ra luluai i ra loko na tarai na monamono, amir ma nina i ga lualua ta ra umana tena tuntun gem; 11ma tika na marum amir par amir ga ririvon; kamimir ririvon tikatikai a kukuraina iat. 12Ma tika na barmana avet, a bul Ebraio, a tultul kai ra luluai i ra loko na tarai na monamono, ma amir ga ve tana, ma i ga pala tar ra kukurai kamimir ririvon ta mimir, tikatikai da kana ririvon iat. 13Ma varogop i ga pala ia ta mimir, damana di tar pait ia; iau, u ga vaki iau mulai ta kaugu kini, ma nam u ga al vatokobe.

14Ma Parao i ga vartuluai upi Iosep, ma dia ga agur pa ia lulut kan ra pal na banubat, ma i ga varkaka, ma i ga kia vue kana mal, ma i ga ruk pire Parao. 15Ma Parao i ga biti tai Iosep: Iau ga ririvone tika na ririvon, ma pa ta na akari ba na tale upi na pala ra kukuraina; ma iau valongore ba ona di ve u tai ta ririvon, i tale u pi una pala ia. 16Ma Iosep i ga tata bali Parao, ma i ga biti tana: Vakir i tur tagu, God iat na tul tar ra tinata na malmal tam.

17Ma Parao i ga biti tai Iosep dari: Ba iau ga ririvon, iau ga tur ta ra papar a tava alir; 18ma gire, lavurua na bulumakau dia ga tut rikai ta ra tava, a umana monomonoina ma a umana vakak, ma dia ga iaian ta ra titiparar; 19ma gire, ta ra lavurua na bulumakau dia ga tut rikai namur ta diat, dia ga kaina ma dia ga bilak ma dia ga palaur uka; ma pa iau ga gire ra umana dari ta ra gunagunan Aigipto parika. 20Ma ra umana palaur ma ra umana bilak dia ga en vue ra lavurua na monomonoina dia ga lua; 21ma ba dia ga tar en pa diat, pa dia ga enana tana, tago dia ga bilak ika da lua. Ma iau ga tavangun. 22Ma iau ga gire ta kaugu ririvon lavurua na tur a kon dia ga vana rikai, ma i ga kopono ko ra livua i diat, dia ga tubu ma dia ga vakak; 23ma gire, lavurua na tur a kon dia ga tavua rikai mur diat; ma dia ga makuk, dia ga palavever, ma ra vuvu na taubar i ga rang diat; 24ma ra umana tur a kon dia ga palavever dia ga konom ra lavurua na tur a kon dia ga vakak; ma iau ga ve ra umana tena papait tana, ma pa i tale ta tikai upi na pala ia tagu.

25Ma Iosep i ga biti tai Parao: A ririvon kai Parao i tikai ka; nam ra lavur magit ba God i to na pait ia, i tar vaarike pire Parao. 26Nam ra lavurua na bo na bulumakau a lavurua na kilala, ma ra lavurua na bo na tur a kon a lavurua na kilala; a kopono ririvon ika. 27Ma ra lavurua na bulumakau dia ga bilak ma dia ga palaur, nina dia ga tut rikai mur diat. lavurua na kilala, ma damana bula ra lavurua na tur a kon i ga palavever ma ba a vuvu na taubar i ga rang diat, go diat a lavurua na kilala na mulmulum. 28Ia go ra magit iau tar tatike tai Parao dari: God i tar vaarike pire Parao ra magit i vaninara tana upi na pait ia. 29Gire, lavurua na kilala na minaur tuna diat a pot ta ra gunagunan Aigipto parika; 30ma namur ta diat lavurua na kilala na mulmulum diat a vana rikai, ma da valubane ra minaur ta ra gunan Aigipto, ma ra mulmulum na tup ra gunan; 31ma pa diat a nunure mule ra minaur ure ra mulmulum nina ba na mur, tago na mamat tuna. 32Ma Parao i tar vaurua ma ra ririvon, a vuna tago a dovot ba God na pait ia, ma na pait lulut pa ia.

33Io, boina ba Parao na tikan upi ta tutana i kabatau ma i minana, ma na tul tar ia tana ra varkurai ure ra gunan Aigipto. 34Boina ba Parao na pait go, ma na tibe ra umana monamono ure ra gunagunan, ma na vatur vake ra vailimana pakana ta ra gunan Aigipto ta ra lavurua na kilala na minaur. 35Ma diat a varurue ra magit na nian ta go ra lavur bo na kilala ba dia pot, ma diat a vung vake ra kon ta ra varkurai kai Parao, upi na topa ra nian ure ra umana pia na pal, ma diat a balaure. 36Ma go na varogop ma ra magit na vuvuvung kai ra gunan ure ra lavurua na kilala na mulmulum, nina ba diat a vana rikai boko ta ra gunan Aigipto, upi koko ra tarai diat a virua ta ra mulmulum.

Di tul tar ra varkurai tai Iosep ure Aigipto parika

37Ma Parao ma kana lavur tultul par dia ga manane go ra magit. 38Ma Parao i ga biti tai kana umana tultul: Akave mule ta tikai ba dir varogop ma go ra tutana, a tutana ba ra tulungen kai God i ki tana? 39Ma Parao i ga biti tai Iosep: Tago God i tar vaarike go ra lavur magit piram, pa ta mulai i kabatau ma i minana da u; 40una kure ra kubagu, ma kaugu tarai par diat a toratorom ta kaum lavur vartuluai; ia kaka ure ra kiki na king ina lia ta dor. 41Ma Parao i ga biti tai Iosep: Gire, iau tar vaki u pi una kure ra gunan Aigipto parika. 42Ma Parao i ga ule vue kana domol kan ra limana, ma i ga ule tar ia ta ra lima i Iosep, ma i ga vauluve ma ra kolot i kumau, ma i ga vakurue ma ra kurkurua na goled; 43ma i ga vaki ia ta kana vauruana kiki na vinavana; ma dia ga lua tana ma dia ga oraoro dari: Avat a ki bul keke! Ma i ga tul tar ia tana ra varkurai ure ra gunan Aigipto parika. 44ma Parao i ga biti tai Iosep: Iau Parao. ma pa ta tikai ta ra gunan Aigipto na tulue ra limana ma na puak pa ra kauna, ona pa i tir pa ia tam. 45Ma Parao i ga vatang ra iang i Iosep ba Sapnat Panea; ma i ga tul tar Asenat tana, natu i Potipera a tena tinabar aro On. Ma Iosep i ga kotokotop ra gunagunan Aigipto.

46Ma Iosep i ga utul a vinun na kilakilala ba i ga tur ta ra luaina mata i Parao ra king Aigipto. Ma Iosep i ga irop kan ra kuba i Parao, ma i ga kotokotop ra gunagunan Aigipto parika. 47Ma ta ra lavurua na kilala na minaur a gunagunan i ga vuai na kaia. 48Ma i ga varurue ra lavur magit na nian ta ra lavurua na kilala ta ra gunan Aigipto, ma dia ga vungvung ia ta ra umana pia na pal; ma ra magit i ra lavur uma kikil ra lavur pia na pal tikatikai i ga vung vake ta diat. 49Ma Iosep i ga vung vake ra kon da ra veo ara ra valian, a peal tuna, ma pa i ga luk valar pa ia mulai, tago i ga pepeal tuna.

50Ma Iosep i ga vangala a ura natuna, ba pata ra kilala na mulmulum boko; Asenat, natu i Potipera ra tena tinabar aro On, i ga kava tar dir. 51Ma Iosep i ga vatang ra iang i ra luaina ba Manase, tago i ga biti: God i tul tar iau pi ina valubane ra lavur magit i ga monong iau ma ra kuba i tamagu par. 52Ma ra vauruana i ga vatang ia ba Epraim, tago i ga biti: God i tar vatavua iau ta ra gunan iau ga kadik tana.

53Ma ra lavurua na kilala na minaur ta ra gunan Aigipto dia ga par. 54Ma ra lavurua na kilala na mulmulum dia ga vura na pot, da Iosep i ga biti, ma ra mulmulum i ga tup ra gunagunan par; ma ia kaka ta ra gunan Aigipto par a magit na nian i ga tur tana. 55Ma ba ra gunan Aigipto par i ga mulmulum, a tarai dia ga manga tangi tadav Parao upi ta magit na nian;. ma Parao i ga biti ta ra tarai Aigipto par: Avat a vana pire Iosep; a magit par ba i ve avat, avat a pait ia. 56Ma ra mulmulum i ga tur ta ra rakarakan a gunagunan par; ma Iosep i ga papa are ra lavur pal na vuvuvung, ma i ga ivure ra kon ta ra tarai Aigipto; ma ra mulmulum i ga manga tup ra gunan Aigipto. 57Ma ra lavur gunan par dia ga vana uro Aigipto tadav Iosep, upi diat a kul kon; tago ra mulmulum i ga manga tup ra rakarakan a gunagunan par.